عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
IR
۱۰-۱۹۳۲۲
فارسی
خیر البیان
[نسخه خطی]
/ از: حسین بن غیاث الدین محمد سیستانی.
ملا ابوالقاسم بن مولا مهر علی حافظ آستانه امام زاده ساکن عباس آباد گنجه.
۱۰۸۷ق.
رحلی. ۲۴*۳۶سم. ۳۷۵ص. ۳۱س.
1
2
بسمله شکر توفیق شکرگزاری حمد یکتائی است که تشنگان بادیه اعتقاد را به سر چشمه آب حیات معرفت رسانیده... (پس از چند صفحه دیباچه) و بعد این تذکره مشتمل است بر مقدمه و بر دو فصل و خاتمه...
... و به تاریخ سلخ رمضان المبارک سنه الف و تسع عشر در دارالسلطنه هراه... در صفحه ختم روی نهاد بحمد الله که این بحر معانی که بزم قدس راه است ارمغانی...
به جز نیکی چو نام کس نبردم/ از آن خیر البیانش نام کردم
به تاریخی که اتمامش دل آسود/ که از هجرت هزار و شانزده بود
بحمد الله که این کلک سبک سیر/ رقم پرداز شد بر تم بالخیر
درباره مولف رجوع شود به: مقدمه دکتر ستوده بر نسخه چاپی احیاء الملوک که با مقدمه و تصحیح و حواشی ایشان انجام یافته است.
نوع خط:
تزئینات متن:
تزئینات نسخه:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
نستعلیق.
عناوین با آب طلا.
دارای یک سرلوح بزرگ (در برگ نخست) و جداول مذهب در همه صفحات.
سمرقندی شکری.
گالینگور سرمه‌ای عطف و گوشه میشن مشکی.
1
2
بر دو برگ اضافی اول نسخه فهرست پاره‌ای از مطالب و اشعار و نکته‌های تاریخی مهم و یا جالب کتاب است به خط آقای نصیری و از آن جمله این یکی «ص ۲۷۲. در ۱۰۱۶ق، این نسخه پایان یافته سپس در ۱۰۱۹ق. ملحقاتی به آن اضافه نموده و در سال ۱۰۳۵ق. به واسطه رندی خانه نشین گردید و چون فرصت داشته این نسخه را می‌خوانده و اصلاح می‌کرده و تراجم و اشعاری بر آن افزود». این نسخه ضمیمه‌ای دارد جداگانه به صورت دفتری خشتی ۲۰*۳۰ که شامل فهرست الفبائی اسامی شعراء است به کوشش آقای نصیری. پشت نخستین برگ یادداشت‌های پراکنده دیده می‌شود.
در حواشی برخی از صفحات نسخه اصلاحاتی است ظاهرا به خط مولف.
3
در چند جای نسخه مهر کتابخانه آقای فخرالدین نصیری (مالک قبلی نسخه) دیده می‌شود.
ماخذ فهرست: مجلد دوم، صفحه ۱۴۵۲-۱۴۵۷.
تذکره خیر البیان دارای یک مقدمه، دو فصل و خاتمه و ختم الخاتمه و فصل دوم خود دارای چهار اصل است. در ختم خاتمه جمعی از دانشمندان را که شعر نیز می‌سروده‌اند یاد می‌کند و در پایان، رساله ظفرنامه بزرگمهر را به فارسی آورده است. نسخه‌ای دیگر از این کتاب در موزه لندن موجود است که وصف آن در ذیل ریو (ص ۷۵) آمده.
این یادداشت‌ها در تکمیل فهرست حاضر افزوده می‌شود:
الف. در تذکره خیر البیان از این کسان یاد شده است:
