عنوان

قطعات پراکنده

IR

۱۰-۳۱۵۰۱

فارسی

قطعات پراکنده

[نسخه خطی]

ق ۱۱ق.

ص ۵۳۰-۵۳۹.

بیاض رقعی. ۳/۵*۸*۱۸سم. ۵۳۹ص. سطور: گوناگون.

نوع خط:

نوع کاغذ:

تزئینات جلد:

نستعلیق تحریری.

اصفهانی.

تیماجی سبز.

1

این نسخه به خط ها و قلم‌ها مختلف در سال‌های مختلف از جمله خط حکیم مومن و محمدباقر طبیب تنکابنی این دفتر نخست در دست رضا قلی هدایت و سپس در دست معتمدالدوله عبدالعلی متخلص به عبدی پسر فرهاد میرزا بوده و یادداشت‌های هر دو در دفتر دیده می‌شود. در ص ۵۳۷ مرحوم رضا قلی خان هدایت به خط خود نوشته است، «هو الله تعالی این بیاض که فی المثل برجیست پر اختر حکمت و درجی پر گوهر معرفت فقیر الراجی لعنایت رضا قلی المتخلص بهدایت در ری خریداری نموده. ۱۲۵۸» و سپس در ص ۵۳۹ پس از چند بیت از الهی که ظاهرا به خط خود او است و در صدر آن نوشته: «الهی عفی عنه» باز مرحوم هدایت به خط خود نوشته است: «این کراس بیاض را که مطالعه مطالع شموص مطالب و مقاصد نکات حکمت آیاتش دیده دل را ضیا دهد و سویدای قلب از سوداش سلب شود و غالبا رسالتش بخط مرحوم حکیم مومن تنکابنی صاحب تحفه است و بعضی را بصوابدید وی نگاشته‌اند...».

ماخذ فهرست: مجلد پنجم، صفحه ۴۳۱۶-۴۳۱۷.

این رساله قطعاتی از غزل مثنوی به خط های مختلف از این شاعران که به ترتیب یاد می‌شوند.

از شیخ بهائی: آغاز: از کتان و سمور بیزارم/ باز میل قلندری دارم// انجام: ... یک مسئله که بوی عشق آید ازو... نشنیدم.

از واعظ (غزل): آغاز: الهی نفرت از ما ده بنوعی اهل دنیا را/ که ره ندهد کسی در دل غبار مکینه ما را// انجام: واعظ بفکر دوست زبان از سخن ببند/ جایی که دل نشسته زبان هیچ کاره است

از میر نجاه (عربی): آغاز: الهی در دیار محنتم حشمت پناهی ده/ ز درد و داغ عشقم تخت و تاج پادشاهی ده// انجام: نمیدانم چه باید خواست تا من از تو درخواهم/ بهر چیزی که دانی لایقم خواهی نخواهی ده

از حسن خان شاملو: آغاز: یا رب این مخمور غفلت را می اسرار ده/ همچو آهم بر در دلهای روشن بار ده// انجام: چون حسن میترسم از مخموری روز جدا/ باده آمرزشم از جام استغفار ده

از مولوی: از مولوی (از دیوان شمس تبریزی)، در صدر این غزل نوشته «بتاریخ شهر ربیع الاخر ۱۰۸۵ به فال صاحبی میرزائی آمده»:

آغاز: منگر بهر گدائی که تو خاص از آن مایی/ مفروش خویش ارزان که تو بس گرانبهایی// انجام: شکری شکر فشان کن که تو قند نوش قندی/ بنواز نای دولت که عظیم خوش نوایی

از میرزا همت رودسری (رباعی): آغاز: در گلشن ایجادم اگر خار توام/ بی‌قدر متاعم و به بازار توام// انجام: مخلوق توام اگرچه طاعت نکنم/ در کار تو نیستم ولی کار توام

از شیخ فیض رکنی: آغاز: یا ازلی الظهور یا ابدی الخفا/ نورک فوق النظر حسنک فوق الثنا// انجام: با دل بی دست و پا خاک نشین درت/ بر کف دست آسمان زیر قدم بوریا

از علی پاشا حاکم بصره (دو بیت عربی). از میرزا طاهر وحید (تتمه یک قصیده). از مقرب الحضره لطف علی بیکا. از الهی (غزل).

رساله الفقر

498457

ایران

کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

20130709

01-13588.pdf

MF

87856

a

Y