آغاز موجود: «کرمی کرمی رود زود انسب آن است والسلام. مکتوبی که خواجه رشید به فرزند خود غیاثالدین... بسمله. فرزند ابقاءالله تعالی میباید که اهل نیشابور را از خوان نوال و زلال افضال خود دور مگردانی».
انجام موجود: «و امداد فیض نامتناهی در همه وقتش ناصر و معاون لوامع آیات مجد و معالی جناب عالی را».
«ذره بیمقدار محمدشفیع التبریزی غفرالله ذنوبهم فی سنه ۱۰۷۹».
مولف ناشناخته است.
نوع خط:
تزئینات متن:
تزئینات نسخه:
رکابه نویسی:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
نستعلیق، حاشیهها شکسته، عبارات عربی نسخ معرب.
عناوین و نشانیها به زر و شنگرف.
سطور چلیپا؛ صفحات زرافشان و جدولکشی شده با زر، بعضی از صفحات تشعیرسازی شده نفیس.
دارد.
نخودی نازک آهار مهره.
تیماج عنابی با ترنج و چهار سر ترنج در چهار طرف و لچکی و جدول زرین، ضربی. عطف چرم. قطر: ۲/۱.
1
1
1
انجامه کاتب در پایان بخش ۲۱ نوشته شده است.
در متن و حاشیه نوشته شده.
در آغاز ۳ صفحه معرفی نسخه از باستانیراد.
1
خریداری از حسینعلی باستانیراد در آذر ۱۳۴۸ش.
ماخذ فهرست: جلد ۱/۲۹، صفحه ۷۴-۷۵.
نسخه ما ناقص است و تنها یک عنوان در آن دیده میشود: «باب اول: در مراسلات که از اطراف بدین خاندان ولایت نشان و ازین دودمان خلافت مکان نوشته شده مشتمل بر چهار فصل است. فصل اول در کتابات سلاطین اطراف و جوانب و جواب آنها» (ص۹۸).
علیرغم جستجویی که کردم عجالتا به نام و نشان کتاب و نویسنده دست نیافتم.
جدیدترین کسی که از او یاد شده جلالالدین اکبر شاه (۹۶۳-۱۰۱۴ق) است. با توجه به تاریخ کتابت نسخه (۱۰۷۹ق)، کتاب تالیف سده ۱۱ق است.
این نامهها در نسخه ما دیده میشود:
۱. مکتوبی که خواجه رشید به فرزند خود میرزا غیاثالدین محمد نوشته در وقتی که شاه خدابنده او را به نظارت خراسان فرستاده به سبب آن که شنیده بود که خراسان از ظلم داروغگان و حکام خرابی یافته «ص ۱-۸».
۲. منشور «ص ۹-۲۳»، با افتادگی از آغاز، در اوایل رمضان ۶۸۳ق.
۳. جواب منشور که به وسیله امیر منصور چماقدار فرستاده شده بود مبنی بر اعلام فتح و دستگیر کردن آینه مغول فرمانده اشرار و اسیر کردن دو خواهر و یک پسر و دختر او که با ۵۰ غلام و کنیز برای سلطان محمود خان غازان به تبریز فرستادهاند «ص ۲۳-۲۷».
۴. مکتوب امیر تیمور گورکان به بلدرم بایزید خان والی روم «ص ۲۷-۳۵».
۵. جواب مکتوب مذکور «ص ۳۵-۳۹».
۶. کتابت شاه شجاع مظفری که به تیمور گورکان در وقت وفات خود انشاء نموده «ص ۳۹-۴۵».
۷. کتابت حسن پادشاه ترکمان که از روی غرور به سلطان محمد فاتح استنبول والی روم نوشته است (ص ۴۵-۴۷».
۸. جواب کتابت مذکور، به ترکی در غره شوال ۸۸۷ق «ص ۴۷-۵۰».
۹. منشور که سلطان محمد مذکور به ولد خود سلطان جم نوشته. درباره اوزون حسن به ترکی «ص ۵۰-۵۲».
۱۰. نامه پادشاه هند که به دست حکیم همام به ایران فرستاده «ص ۵۳-۶۱».
۱۱. کتابت عبدالله خان اوزبک به خواندگار روم سلطان مراد «ص ۶۱-۶۶».
۱۲. منشور سلطان حسین میرزا با یقرا به میر علیشیر در باب توجه حج «ص ۶۶-۷۰».
۱۳. جواب منشور مذکور که میر علیشیر نوشته، به ترکی «ص ۷۰».
۱۴. نامه درباره دزدیدن در مسجد در اردبیل به دست گرجی و پس گرفتن آن توسط خلیفه حاجی شاه «ص ۷۱-۷۴».
۱۵. نامه یکی از پادشاهان هند به فرزندش برای اعلام فتوحات «ص ۷۵-۸۱».
۱۶. فرمان جلالالدین اکبر پادشاه هند در باب طلب چلبی علامه «ص ۸۱-۸۲».
۱۷. جواب کتابت مذکور در باب سلطان بایزید «ص ۸۴-۹۵».
۱۹. باب اول: در مراسلات که از اطراف بدین خاندان ولایت نشان و ازین دودمان خلافت مکان نوشته شده مشتمل بر چهار فصل است. فصل اول در کتابات سلاطین اطراف و جوانب و جواب آنها. کتابتی که اعلی حضرت صاحبقرانی شاه اسمعیل به یکی از سلاطین نوشته «ص ۹۸».
۲۱. آزادنامه «ص ۱۱۵-۱۲۲»، از محمدابراهیم که خسرو بیگ و سیاوش بیگ و فرامرز بیگ را آزاد کرده بود و حال آنها به فر و اقبال در زمره عمله رکابخانه سرکار خاصه شریفه منتظماند.