عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
IR
۱۰-۱۵۸۲۲
فارسی
ازاله القناع عن وجوه السماع (نغمه عشاق)
[نسخه خطی]
/ / از: محمد نورالله بن محمد مقیم‌الدین اعظم‌پوری چشتی صابری (سده ۱۳ق)
محمداسماعیل بن محمدحسن
۲۵ محرم ۱۳۰۲ق یا ۱۳۲۰ق.
یک، ۱۸۰، یک برگ، ۱۵/۴*۲۴/۷، ۱۳ سطر، ۱۰*۱۸.
تالیف شده در ۱۲۴۴ق (بنا بر ماده تاریخ انجام کتاب).
1
2
3
الحمد للسمیع الذی له الغناء و الشکر للغنی الذی له الملک و البقاء. به نام ناطقه آرایی که به نشیدکن غلغله جمال در چارسوی کون و مکان انداخته.
این زمزمه وحدت بشنید ملک گفتا/ تاریخ ختام او شد نغمه قدوسی// لیکن پی تکمیلش لا گشت ازو بیرون/ تا هستی زاید را بندد ره جاسوسی// یک الف و دوصد هجری با چهل و چهار آمد/ چون کلک قلم سر را فرسود به پابوسی، و الحمدلله علی حسن الاختتام و الصلوه والسلام علی نبیه خیر الانام و آله و اصحابه الکرام و اولیائه العظام.
تمام شد نسخه نغمه عشاق فقط. الخاتمه بید محمداسمعیل بن محمدحسن غفر له و عفی عنه فی تاریخ خمس عشرین شهر محرم سنه ۱۳۲.
نوع خط:
تزئینات متن:
تزئینات نسخه:
رکابه نویسی:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
نستعلیق تحریری.
عناوین و نشانیها شنگرف.
نسخه‌پردازی هندی.
بر فراز عبارات عربی و احادیث خط شنگرف.
دارد.
شکری آهار مهره.
گالینگور قهوه‌ای. قطر: ۳/۳.
1
نسخه کامل است.
جزوها ۱۰ برگی.
1
ابتدای نسخه تملک میرزا قاسم‌علی بیگ.
خریداری از باقر ترقی در خرداد ۱۳۴۸ش.
تنظیم شده در مقدمه و ۳ باب و خاتمه بدین ترتیب:
مقدمه: مشتمل است بر سه افاده:
افاده اول: در معنی لغوی و اصطلاحی سماع و غنا و تغنی و فرق میان هر یک.
افاده ثانی: در بیان تغنی‌ای که در قرآن مطلوب و مرغوب است و تغنی‌ای که در فن موسیقی مستعمل است.
افاده ثالث: در بیان این که اصل سماع از کی شروع گشته و پیش از زمان پیغمبر ما صلی الله علیه و سلم هم در شرایع سابقه بوده یا نه.
باب اول: در اباحت سماع، در ۲ فصل:
فصل اول: در احادیث مثبته سماع آن حضرت صلی الله علیه و آله و سلم و سماع صحابه کرام علیهم السلام، مشتمل بر ۳ فص.
فص اول: در ذکر اقسام ثلثه حدیث و این که حال منکر هر یک قسم چیست و سر ترجیح حدیث بر قول مجتهد.
فص ثانی: در ثبوت اجماع بر اباحت غنا بر وفق قاعده اصول مشعر بر این که جمله افعال نبی مقید به است و ادنی منزلت افعال نبی اباحت است.
فصل ثالث: در ابطال احتمالات ثلاثه که مدعی حرمت را بر اباحت متوهم کرد.
فصل دوم: در آثار و اخبار مثبته سماع مجتهدین اربعه و تلامذه آنها و ذکر فقها و ائمه دین از تابعین و تبع تابعین.
باب ثانی: در روایات کتب معتبره فقهیه و اقوال ائمه دین که در اباحت غنا و ضرب دف و طبل و غیره آلات مباحه وارد گشته، مشتمل بر ۴ فصل:
فصل اول: در ذکر روایات اباحت از کتب اهل سنت.
فصل دوم: در روایات اباحت از کتب امامیه.
فصل سیوم: در تحقیق معارف و مزامیر و ملاهی، مشتمل بر ۳ قانون.
قانون اول: در معنی لغوی و عرفی معارف و مزامیر و ملاهی و ملاعب.
قانون دوم: در اقسام ملاهی و ملاعب و بیان احکام هر یک.
قانون سیوم: در انواع مزامیر و معارف هر یک در تحلیل یا تحریم.
فصل چهارم: در ابطال دعوی چهارم مدعی به این که بر قول علمای صوفیه اعتمادی نیست.
باب ثالث: در جواب آیات و احادیث و روایات فقهیه که علمای محرمین از آن بر حرمت غنای مطلق تمسک می‌کنند و تکفیر مباشران می‌نمایند و افراط و تفریط نموده در حق و باطل خلط می‌سازند، و آن مشتمل است بر دو ضابطه در اصول حدیث و اصول فقه و ۵ هدایه.
هدایه اولی: در ذکر آیاتی که از آن اهل تحریم حرمت غنا استنباط می‌کنند و جواب آن.
هدایه ثانیه: در ذکر احادیث موضوعه که دال بر تحریم غنا هستند و بیان موضوعیت از روی کتب معتبره.
هدایه ثالثه: در ذکر احادیثی که در کتب صحاح هرگز یافته نمی‌شوند مگر در کتابهایی مروی‌اند که آن کتب نزد محدثین معتبر نیست یا در بعضی رواه آن حفاظ حدیث طعن گفته‌اند.
هدایه رابعه: در ذکر احادیث که اهل تحریم تعصبا اختراع و افترا کرده شهرت داده‌اند و نشان در کتب احادیث اصلا یافته نمی‌شود.
هدایت خامسه: در ذکر احادیثی که در تحریم غنای مقترن به منکرات در کتب صحاح یافته می‌شود مگر منکرین تعصبا آن را در حرمت غنای مطلق می‌پندارند.
خاتمه: در آثار و فواید سماع و شرایط و آداب آن، مشتمل بر ۴ تذکره:
تذکره اولی: در آثار و فواید سماع که موجب وجد و رقص و طرب سامع می‌گردد.
تذکره ثانیه: در احادیث و اقاویل علما که در باب وجد و طرب وارد گشته.
تذکره ثالثه: در شرایط سماع و اسباب محرمه آن، آن که اهل شریعت بدان تصریح نموده‌اند.
تذکره رابعه: در آداب سماع که اهل طریقت بدان تاکید فرموده‌اند.
نک: مشترک پاکستان، ۳/ ۲۰۷۱؛ فهرستواره، ۷/ ۵۸ و ۸/ ۱۰۳۶ - ۱۰۳۷.
ماخذ فهرست: جلد ۱/۲۹، صفحه ۳۵۳-۳۵۵.
درباره سماع و حکم حلیت آن که به امر پیر و مرشدش شاه عبدالرحمن لکهنوی (۱۲۴۵ق) نوشته شده است.
عرفان
۸۹۲۴
ایران
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
20120801
MF
87856
1
a
Y
