؛ رحلی. ۲۱*۳۴ سم. ۶۰۶ص. (بدون احتساب سه صفحه آغاز نسخه) ۲۵س.
1
2
رساله فی علم الاخلاق بسمله الحمد لله علی نواله و الصلوه و السلام علی محمد و آله و بعد فهذا مختصر فی علم ... و یمکن تعبیرها للتجربه ... .
... لفرحهم و یغم لغمهم بحیث لا یخرج الی حد النفاق تمت فی ۸ محرم سنه ۱۲۸۱.
تاریخ کتابت: ۱۰۷۹ق (در ص ۲۹۰، ۲۹۵، ۲۹۹، ۳۱۶، ۳۲۰، ۲۹۳، ۳۳۳)، ۱۰۸۱ق. (در ص ۳۴۷، ۳۵۵، ۳۶۳، ۳۶۵) ۱۲۸۱ق. (در ص ۳۵۰)٬ ۱۱۸۱ (در ص ۲۵۶)٬ ۱۲۰۵ (ص ۱۵)٬ ۱۰۸۰ (۵۴۰، ۵۵۵) ثبت شده است.
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
نسخ.
عناوین با جوهر قرمز و متن کتاب با جوهر مشکی است.
فرنگی سفید.
تیماجی قرمز ضربی که در وسط آن ترنجی کوبیدهاند.
1
1
دفتری است نونویس که همه رسالههای آن با خط یک کاتب و بسیار پاکیزه نوشته شده است.
در آغاز نسخه روی ۳ صفحه فهرست رسالههای موجود در نسخه با جدولهایی به خط قرمز نوشته شده و شماره رسالهها را تا ۱۴۰ نشان داده ولی با مراجعه معلوم میگردد از این تعداد تنها بخشی رساله و بقیه فقراتی است برگزیده از کتب و رسائل دانشمندان و یا کتب احادیث و تفاسیر از جمله متفرقاتی در صفحات ۵۸۷-۵۷۸-۵۵۵ و ۵۴۰.
ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه ۲۴۰۵.
(مربوط به عنوان): این رساله در جلد ۹ (چاپ اول) ص ۳۷۰ به نام رساله در اخلاق معرفی شده است. (فهرست مجلس ج۱/ ۹ (چاپ اول) تعلیقات ص۴۰).
نک: ذریعه ۱/ ۳۷۱، ۱۳/۲۸۲-۲۸۳؛ ش ۳۳/ ۱۸۰۳.
این کتاب در ذریعه تالیف «بعض اصحاب» یاد شده. صاحب ذریعه شرحی بر این کتاب از مولی عبدالله پسر محمد شمس گیلانی یاد کرده و نوشتهاند نسخهای از این شرح را در کتابخانه شوشتری (نجف) دیدهام که در ۹۹۱ق. وقف شده بود. این محمد شمس گیلانی گویا همان است که در ق۹. میزیسته است و ما اثری از او دیدهایم. ذریعه ج ۱۳/ ۲۸۳ ش ۱۰۲۴.
این رساله دارای ۴ مقاله است بدین گونه:
المقاله الاولی فی النظری منه.
المقاله الثانیه فی حفظ الاخلاق و اکتسابها.
المقاله الثالثه فی سیاسه المنزل - و النظر فی امور اربعه.