کیدواژه: شیخ صدوق، عوامل تاثیر گذار، عوامل سیاسی اجتماعی، عوامل فرهنگی، عوامل علمی
چاپی
کتابنامه: ص.۲۴۸ - ۲۴۴ ؛ همچنین به صورت زیرنویس
دکتری
، مدرسی معارف اسلامی(گرایش قرآن و متون اسلامی)
1390/10/01
، دانشکده علوم حدیث(قم)
۱۸
شیخ صدوق یکی از شخصیتهای تاثیرگذار در عرصه دین، علم و فرهنگ در قرن چهارم هجری است. عوامل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و علمی متعددی در شکلگیری شخصیت شیخ صدوق موثر بودند. ارتباط شیخ صدوق با حاکمان و سیاستمداران عصر خود به ویژه حاکمان آل بویه و وزیران ایشان و شرایط مهم اجتماعی چون حیرت مردم در عصر غیبت امام و رشد و پراکندگی جمعیتی شیعه از زمینهها و عاملهای تاثیرگذار بر شیخ بوده است. ادیان رایج در قرن چهارم و گفتگوی جاری در میان آنها، علوم رایج در آن عصر و ارتباط صدوق با آن، مسافرتهای علمی، کتابخانهها و مراکز مهم علمی، مکانهای تدریس و تحصیل، خاندانهای اهل دانش و خاندان بابویه و نیز وضعیت نگارشهای دینی در آن زمان از عوامل فرهنگی ای بود که در سامان دادن شخصیت علمی و فرهنگی شیخ صدوق موثر بوده است.شرایط و عوامل علمیای که بیشترین نقش را در تکامل شخصیتی شیخصدوق به عنوان یک عالم دینی داشتند، عبارت است از استادان صدوق، کتابهای مورد مطالعه، اقوال و نظرات عالمان، مکتبهای علمی، و نظرات خاص صدوق.در این میان بیشترین سهم از آن استادان مکتب قم است که شیخ صدوق بیشترین بهره را از آنها برده،سپس عالمانی که صدوق محضر آنها را درک کرده، کتابهای ایشان را مطالعه کرده و مخالفتهای علمی آنان و نظرات عالمان مکتبهای مقابل را پاسخ گفته است.