408p.........................TABIIN MALAKAT V MANATAT AHKAM V NEGARESH EMAM KHOMAYNI DAR AN.pdf
تبیین ملاکات و مناطات احکام و نگرش امام خمینی (ره) در آن
۱۳۸۳
این پایان نامه با حمایت مالی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در سال ۳۸۳۱ حمایت شده است
ح، ۲۱۷ ص
1
غیرمرجع
کتابنامه
پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
فقه و مبانی حقوق اسلامی
1387/12/19
کارشناسی ارشد
مروزه باتوجه به درگیری نظام های دینی با اندیشه های بشری ، نواندیشی و نوآوری در اجتهاد امری ضروری و اساسی نمود می کند دراین میان از مباحث مهم در این خصوص یافتن علل و ملاکات احکام و شناخت روح دیانت و مذاق شارع در جهت نظام مندی فقه است. که نتیجه آن استمرار و تدوام شریعت و احکامش در همه اعصار و امکنه است . در حالیکه بی توجهی به این مساله جمود فقهی و عدم تحرک و پویایی و غیر قابل عمل بودن فقه و احکام را در پی دارد علت ، خصوصیت و صفتی است . که به نص یا اجتهاد ثابت شده و حکم نفیا و اثبات دائر مداربر آن باشد . با توجه اعتقاد امامیه بر ابتناء کلیه احکام بر مصالح و مفاسد نفس المری و تمسک به مبادی و اصول کلی حاکم بر قبیل حسن و قبح عقلی ، حکمت الهی ، قاعده ملازمه حکم عقل و شرع و تبیین وجود ملاکت و مناطات در احکام در دو مقام ثبوت و اثبات امکان پذیر است . در بخش اول ( مقام ثبوت) وجود ملاکات در احکام و امکان دستیابی ودرک عقلی ملاکات را ثابت می کنیم ودر بخش دوم ( مقام اثبات) به کلام فقها و مجتهدین که در کتب فقهی به صورت کلی و عام یا به صورت جزئی و موردی به بیان علت و ملاک حکم پرداخته اند تمسک می کنیم . بیشترین تاکید پژوهش بر نقش عقل ( به صورت مستقیم و غیر مستقیم) و کیفیت و شرایط استخراج علت حکم توسط عقل می باشد . که از منظر شیعه کشف قطعی و یقینی حسن وقبح و مصالح و مفاسد موضوعات احکام توسط عقل سلیم حجت است که با استناد به قاعده ملازمه حکم عقل و شرع ، استخراج حکم شرع هم ممکن می شود و نتیجه ای که از کشف علت حکم حاصل می شود ، تسری احکام در سایه تغییرات موضوعات در بستر زمان و مکان های مختلف نیز امر معقول و موجهی خواهد بود زیرا احکام هم در جعل و هم در استمرار و بقا تابع علل و ملاکات خود می باشند . به طور کلی اثرات اثبات درک عقلی ملاکات احکام عبارتست از: ۱) دفاع عقلانی از دین به واسطه تعلیل و توجیه احکام . ۲) تخصیص و تقییداحکام و تعمیم و تضییق آنها بر اساس تغییر مصالح . در پایان لازم به ذکر است در جای جای تحقیق به تناسب موضوع ، آرای فقها به ویژه فقیه بصیر حضرت امام خمینی (ره) که با تشکیل حکومت اسلامی و عنوان کردن دو عنصر زمان و مکان در اجتهاد آغازگر استنباط جدید و توسعه دهنده عمق فقه از حیطه فردی به حیطه جوامع بشری و در ازای ادوار تاریخ باشند ، آورده شده است .