عنوان

تغییرات مکانی فرسایش‌پذیری ذاتی خاک در مقابل باد در دشت تبریز

‭۱۶۸۰۶پ‬

per

تغییرات مکانی فرسایش‌پذیری ذاتی خاک در مقابل باد در دشت تبریز

/داود حمیدی

: کشاورزی

، ‮‭۱۳۹۵‬

چاپی

کارشناسی ارشد

علوم خاک

‮‭۱۳۹۵/۱۰/۱۵‬

تبریز

علم زمین‌آمار به عنوان ابزاری نیرومند توانسته است در پهنه‌بندی اغلب ویژگی‌های خاک بکار برود .اما تاکنون در زمینه پهنه‌بندی فرسایش‌پذیری ذاتی خاک در مقابل باد تاکنون از علم زمین‌آمار استفاده نشده است .این مطالعه به منظور بررسی تغییرات مکانی فرسایش‌پذیری ذاتی بادی خاک و متغیرهای مرتبط به آن در دشت تبریز واقع در استان آذربایجان شرقی صورت پذیرفت .بدین منظور شبکه نمونه‌برداری به صورت آشیانه‌ای- شبکه‌بندی شده با فواصل‮‭۱۵۰‬ ، ‮‭۳۰۰‬ و ‮‭۶۰۰‬ متری طراحی و نمونه‌برداری در ‮‭۴۲‬ نقطه از عمق صفر الی ‮‭۱۰‬ سانتی‌متری انجام شد .برخی از ویژگی‌های خاک مانند توزیع اندازه ذرات،‮‭OM‬ ،‮‭CCE‬ ،‮‭SAR‬ ،‮‭pH‬ ،‮‭EC‬ ، جرم مخصوص ظاهری خاک و توزیع اندازه خاکدانه‌ها با روش‌های معمول آزمایشگاهی اندازه‌گیری شد و سرعت آستانه فرسایش بادی و فرسایش‌پذیری ذاتی خاک به وسیله تونل باد دانشگاه تبریز تعیین گردید .سپس ی نی ویژگی‌های اندازه‌گیری شده اده از وابستگی مکانی ر و ای ی رد ز از روش‌های و وزن‌دهی معکوس فاصله ‮‭(IDW)‬ اده . در نهایت دقت ا روش اعتبار سنجی تقاطعی ارز شد و ن داد که ای گوسی و الگوی نمائی به ترتیب ل ازش داده ه ای واریوگرام ی ذاتی خاک و ذرات فرسایش‌پذیر ــ و داـ تاثیر ـای پذیری ذاتی خاک ‮‭۲۹۸۹‬ متر بوده که دارای وا متوسط می‌باشد .همچنین نتایج نشان داد که روش کریجینگ در تهیه نقشه فرسایش‌پذیری ذاتی بادی خاک بهتر از روش ‮‭IDW‬ می‌باشد .به طوری که مقدار میانگین انحراف خطا و مجذور میانگین مربعات خطا در روش کریجینگ به ترتیب برابر ‮‭۰۲۳/۰‬ و ‮‭۷۸۴/۱‬ و در روش ‮‭IDW‬ به ترتیب برابر‮‭۰۳۹/۰‬ - و ‮‭۸۶۶/۱‬ بود

Geostatistics as a powerful tool in most soil properties zoning it is not used for mapping of soil inherent erodibility in wind erosion until the present time. This study was carried out to investigate spatial variability of the soil inherent erodibility and its related variables in Dasht-e-Tabriz located in East Azerbaijan province of Iran. For this 42 soil samples from 0-10 cm were collected with a distance of almost 150, 300 and 600 meters by nested- systematic design. Some soil properties such as particles size distributions, OM, CCE, SAR, pH, EC, bulk density and aggregates size distributions by conventional laboratory methods and threshold velocity of wind erosion and soil inherent erodibility by using of the Tabriz University wind tunnel were determined. Then spatial variability of the determined soil properties was investigated by the spatial correlation analysis and for necessary mappes preparation, Kriging and Inverse distance weighting (IDW) methods were used. Finally, the accuracy of maps was evaluated by cross-validation methods and results showed that the Gaussian and Exponential models are the best ones for semivariogram of the soil inherent erodibility factor and erodible fractions respectively and the semivariogram range for soil inherent erodibility was 2989 meters, which it represents moderate spatial correlation. Also the results showed that Kriging method for mapping of soil inherent erodibility is better than IDW method, while the mean bias error (MBE) and root mean square error (RMSE) in Kriging method were 0.023 and 1.784 and in the IDW method these criteria were -0.039 and 1.866, respectively

حمیدی، دواد

احمدی، عباس، استاد راهنما

جعفرزاده، علی اصغر، استاد مشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی