مرتضی انصاری؛ مصحح محمد باقربنعلی خوانساری ، حسین بن عبدالله خوانساری ؛ کاتب احمدبنعلیخوانساری.
[بیجا]
: بسعی و اهتمام زین العابدین بن احمد
، ۱۳۰۵ق.
۳۷۵ ، [۱۲۷]ص.
: مجدول؛ راده
؛ قطع : ۳۴ سم.
عربی
آغاز:بسمله و الحمدالله... فی المکاسب و ینبغی اولا التیمن بذکر بعض الاخبار الوارده علی سبیل الضابطة للمکاسب ...
انجام:. . . وحدیثا بعد حذف المکررات و الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی خیر خلقه محمد و اله اجمعین فی ۱۳۰۴.
انجامه:قد تم هذا الکتاب بعون الملک الوهاب بید اقل الکتاب از طلابان حقیقی التماس دعا دارم. حرره احمدبن علی خوانساری.
تاریخ کتابت: ۱۳۰۴ق.
حواشی اوراق: محشی به حواشی با امضای" محمد صادق الموسوی الخوانساری" و توضیحاتی مختصر با نشانه های "عفی عنه" ، "قوله " و تصحیحاتی با نشان "صحح " .
مهر بیضوی با سجع «زین العابدین» (ص۱)؛ مهر مربع با سجع ناخوانا در حاشیه (ص۲)
فهرست اجزاء کتاب (ص۱)
این اثر شامل اصول فقه جعفری می باشد که از صفحه ابتدا تا صفحه ۳۷۵ شامل المکاسب، کتاب البیع، فی الخیار، فی التقیه، فی العداله، فی القضا عن المیت، فی المواسعه و . . . می باشد و در ادامه ملحقات الوصایا ، رساله فی النکاح ، رساله فی الرضاع، رساله فی المواریث، رساله فی صلوة الجماعه و در تحقیق معنی عدالت و ذکر قولها و نظرها در مورد آن میباشد. این کتاب در حقیقت مجموعهای از مصنفات شیخ مرتضی انصاری در ابواب گوناگون فقه و مسئله تقیه و عدالت در اسلام است. بخشی از این رسالهها با عنوان (ملحقات المتاجر) ضمیمه این کتاب شده است. عناوین این کتب و رسالهها عبارتند از: المتاجر (المکاسب) (ص۲ ـ ۷۹)، کتاب البیع (ص۷۹ ـ۲۱۳)، رساله فی الخیار(ص۲۱۳ـ ۳۱۹)، رساله فی التقیه (ص۳۱۹ ـ ۳۲۵)، رساله فی العداله (ص۳۲۵ ـ ۳۳۷)، رساله فی القضاآ عن المیت (ص ۳۳۷ ـ ۳۴۶)، رساله فی المواسعة و المضایقة( ص۳۴۶ ـ ۳۶۶)، رساله فی قاعدة ان من ملک شیئا ملک الاقرار به(ص ۳۶۷ ـ ۳۷۱)، قاعده فی نفی الضرر (ص۳۷۱ ـ ۳۷۶) و ملحقات المتاجر که مشتمل است بر: رسالة فی الوصایا(۳۷۸ -۳۹۷)،کتاب النکاح(ص۳۹۷ ـ ۴۳۱)، رساله فی الرضاع ( ص۴۳۱ ـ۴۴۵)، رساله فی التحریم من جهة المصاهرة شرحا علی الارشاد۴(ص۴۴۵-۴۶۰)،رساله فی صلوه الجماعه و فضلها و ماورد فیها من الاجر(ص۴۶۰ ـ ۵۰۲).