GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
3
Text of Note
بسمله نحمدک یا من جعل الارض مهادا و الجبال اوتادا (اما بعد) فان افقر عبادالله الغنی بهاءالدین محمد العاملی... یقول بینما الخاطر یموج فی مسارح الانظار... اذ دفع النظر القاصر... علی البحث المشتهر فی الاقطار... اعنی بحث نسبه ارتفاع اعظم الجبال الی قطر الارض من شرح الچغمینی للمحقق الرومی... فوجدته قد حقق العام و دقق الکلام علی وجه لا مزید علیه و نهج لم یسبق الیه حتی اذعن له علماء الاعصار... و اعتقدوا انه اتی بما لم یتنبه له المتقدمون... و قد کنت اعلم ان اذعانهم لذلک الکلام فی غیر موضعه... .
Text of Note
... و لعمری لقد افرط الشارح الفاضل فی التشنیع علی ذینک المحققین کما تری و قد عرفت بما تلوناه ان تشنیعه منعکس علیه و بضاعته مردوده الیه و ان المحققین المذکورین بریان عن الغفله و الاهمال و الله اعلم بتحقیق الحال... روحی فداهم.
Text of Note
قد وقع الفراغ من تسوید هذه الرساله فی یوم الاثنین فی دارالسلطنه اصفهان فی مدرسه الجده الکبیره علی ید الحقیر... عبدالعلی قزوینی لاسجردی فی سنه ۱۲۳۸.
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
این نسخه به قلم نویسنده دیگری است جز عطاءالله اصفهانی بلکه به خط شکسته نستعلیق.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
نسخ و نستعلیق.
Text of Note
اصفهانی (شماره فرنگی سفید).
Text of Note
تیماج مشکی بدون مقوا.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
2
Text of Note
عطاءالله اصفهانی که خود مردی اهل فضل بوده، کتابهای بسیار در دست داشته و فقراتی از آنها در حواشی ۲۵ رسالهای که در این دفتر رونویس کرده نوشته. همه صفحات این دفتر با یک قلم نیست گاه نسخ و گاه شکسته نستعلیق و گاه ریز یا درشت است و در ذیل بیشتر رسالهها رقم دارد. یادداشتهایی نیز خود او در توضیح یا نقد مطالب کتابها دارد.
Text of Note
بر پشت برگ اول دفتر نوشتههایی دارد از آن جمله است فهرست رسالههای موجود در دفتر و نقلی از حاشیه ابن هیثم در تحریر اقلیدس به واسطه تحریر اصول اقلیدس به قلم محقق نسفی عناوین و اشکال هندسی در رسالهها همه به شنگرف است.
Text of Note
در زیر رقم کاتب صورت خط مولف در پایان شرح چغمینی نقل شده و نشان میدهد که شیخ بهائی در ۹۹۰ در اصفهان آن را به پایان رسانیده.
Text of Note
در کنار صفحات این نسخه از خلاصه، حاشیههایی به نقل از شرح شمسالدین علی خلخالی، و جواد و حاشیههایی به فارسی از عطاءالله (کاتب نسخه) بر پشت و روی یک برگ کوچک الصاقی پس از ص ۶ نوشته شده. بر یک برگ الصاقی دیگر (پس از ص ۱۴) ارقام و نوشتههای بدون نشان دیده میشود.
Text of Note
حواشی مولف در کنار صفحات رساله نیز (با نشان منه رحمه الله) دیده میشود.
PROVENANCE NOTE
3
Text of Note
مهر بیضی کوچک کاتب نیز با نقش «عطاءالله» و تاریخ ۱۱۹۲ق. در برخی از برگها دیده میشود.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست: مجلد پنجم، صفحه ۴۲۵۷-۴۲۶۲.
Name of source
نک: ذریعه، ۱۳/ ۳۳۳-۳۳۴؛ مجلس، ش ۱۳/ ۳۲۸۰.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
این نسخه بر شرح قاضیزاده موسی بن محمود رومی بر ملخص محمود بن محمد چغمینی.
Text of Note
این شرح شیخ بهائی متعلق به مبحث «نسبت ارتفاع بزرگترین کوههای زمین با قطر زمین» است. در امل الامل شرح بر شرح محقق رومی بر چغمینی در شمار مولفات شیخ بهائی به نقل از حدیقه هلالیه خود او یاد شده. در ذریعه نیز شرح ملخص چغمینی از بهائی یاد شده و در این دو مدرک روشن نشده است که این شرح تنها بر یک مبحث از شرح چغمینی است در ذیل حواشی تشریح الافلاک (نسخه ش ۱۰ این دفتر)، از شرح شیخ بهائی بر شرح چغمینی فقراتی نقل شده است. تصور میشود همین شرج است که در برخی از مدارک به نام شرح شرح چغمینی و در برخی به نام شرح چغمینی یاد شده.
Text of Note
شیخ بهائی تحقیقی را که قاضیزاده در بحث «نسبت ارتفاع بلندترین قلهها با قطر زمین» کرده و مورد تحسین و اعجاب همه دانشمندان آن زمان شده خرده گرفته و آن را نادرست دانسته و خود تحقیقی دیگر دارد و برای اثبات نظر خود سه مقدمه یاد کرده و پس از آن، عبارات قاضیزاده را در شرح این بحث از چغمینی با سخن خود آمیخته و به شر و نقل آن پرداخته است.