مهاجرت نخبگان در عصر جهاني شدن اطلاعات و ارتباطات تحليلي بر مبناي بررسي تطبيقي ويژگي هاي جامعه ي صنعتي و جامعه ي شبكه اي
First Statement of Responsibility
/ زهره خواجه صالحي
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
در نتيجه ي انقلاب در فناوري هاي اطلاعات و ارتباطات، فرآيند جهاني شدن تبلور فزاينده اي يافته است. در اقتصاد اين عصر، دانش و اطلاعات همچون يك كالاي اقتصادي در فرآيند توليد، توزيع و مصرف جايگاه ممتازي به دست آورده اند. ويژگي هاي منحصر به فرد عصر اطلاعات و جامعه ي شبكه اي ماهيت بسياري از پديده هاي اجتماعي از جمله مهاجرت نخبگان را دگرگون ساخته است. از آنجا كه ايران در ميان كشورهاي آسيايي بيشترين ميزان مهاجرت نخبگان را دارد و به عنوان عضوي از جامعه ي جهاني وارد عصر اطلاعات و جامعه شبكه اي شده است، نويسنده در اين مقاله، به تبيين نقش جهاني شدن در مهاجرت نيروهاي متخصص و بررسي نظريات اين حوزه، با تأكيد بر ويژگي هاي عصر اطلاعات و جامعه شبكه اي و مقايسه ي اين ويژگي ها با جامعه صنعتي پرداخته است. نتايج بيانگر اين است كه بر اساس تئوري هاي جهاني شدن، مهاجرت نخبگان و تئوري عصر اطلاعات، ايران در عصر جهاني شدن اطلاعات و ارتباطات در معرض فرآيندي قرار گرفته كه در آن فرار مغزها از پارادايم هاي تغيير مكاني در مهاجرت در حال تبديل به مهاجرت مجازي نخبگان به مراكز اصلي توليد علم در جهان است و به نظر مي رسد اين سبك مهاجرت، تثبيت كننده ي جريان يك طرفه اطلاعات و دانش در عرصه ي بين المللي خواهد بود. همچنين يكي از مهم ترين دلايل مهاجرت نخبگان در عصر اطلاعات شكل گيري پديده اي به نام اقتصاد دانشي در جوامع سرمايه داري است و تا زماني كه بستر توسعه ي صنعتي و سازماندهي مراكز علمي در كشور براي متخصصان و نخبگان فراهم نشود، مهاجرت نخبگان بيشتر و بيشتر رخ خواهد داد.