عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
شماره کتابشناسی ملی
کد کشور
IR
شماره
۱۰-۱۱۰۱۵
زبان اثر
زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن
فارسی
عنوان و نام پديدآور
عنوان اصلي
ترسل یا منشآت
نام عام مواد
[ نسخه خطی]
نام نخستين پديدآور
/ از: معین‌الدین محمد زمجی اسفزازی هروی
وضعیت نشر و پخش و غیره
تاریخ نشرو بخش و غیره
، تاریخ کتابت: قرن ۱۰ق.
مشخصات ظاهری
ابعاد
؛ قطع: ۹*۱۴سم. ۲۲۳گ. ۱۵س. ؛ اندازه جلد: ۱۴*۲۰سم.
یادداشتهای کلی مربوط به اطلاعات توصیفی
آغاز، انجام، انجامه
1
متن يادداشت
آغاز در نسخه‌های بانکی‌پور و بادلیان و نسخه ما: چون رقم از مشک زنی بر حریر/ حمد الهی بنگار ای دبیر// فاتحه نامه بنام خداست/ ختم رسالت به کلام خداست// هر که بنامش سخن آغاز کرد/ خانه او را خرد اعزاز کرد// انشاء هر بنا و بناء هر انشاء حمد و ثناء خالقی لایق نماید که توقیع وقیع و انظروا کیف بدء الخلق... رقمی از قلم منشیان فرمان مطاع اوست.
یادداشتهای مربوط به عنوان و پدیدآور
متن يادداشت
مترسل متخلص به نامی (د: ۹۱۵ق.) و مولف روضات الجنات فی اوصاف مدینه هرات در ۸۸۷-۸۹۸ق.
متن يادداشت
سرگذشت نویسنده در دستورالوزراء (ص۳۰۰) و روضات الجنات (۱/ ۲۱۸) است.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر
مشخصات ظاهری
نوع خط:
مشخصات ظاهری
تزئینات متن:
مشخصات ظاهری
تزئینات نسخه:
مشخصات ظاهری
نوع کاغذ:
مشخصات ظاهری
تزئینات جلد:
متن يادداشت
نستعلیق.
متن يادداشت
عنوان زر و لاجورد و شنگرف، نشان شنگرف.
متن يادداشت
جدول زر و لاجورد.
متن يادداشت
سفید.
متن يادداشت
تیماج حنایی مقوایی.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
ماخذ فهرست: شماره ۲/ ج ۱، صفحه ۱۵۲-۱۵۴.
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
نک: استوری، ۱/ ۳۵۵ و ۱۳۱۶؛ مشار، ۲۳۱۵، این منشآت را به نام سلطان حسین بایقرا (۸۷۸-۹۱۲ق.) و معتمدالسلطنه خواجه مجدالدین محمدبن خواجه غیاث‌الدین احمد خوافی وزیر و مشرف او درگذشته ۸۹۹ق. در راه مکه و جامی (۸۱۸-۸۹۸ق.) ساخته و در آن گفته است که من در ۸۷۳ق. به هرات رفته‌ام و از این وزیر رعایت دیده‌ام (دیباچه) او در روضات الجنات (۱/ ۲۱۸) از مرگ این وزیر یاد کرده است. او در ۸۷۶ق. متصدی پروانه و رسالت و سپس دبیر خواجه مجدالدین شده بود و گویا این ترسل را در ۸۷۶ و ۸۷۷ به نگارش درآورده باشد.
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
در آن یک مقدمه است و چهار منشا دارای چند فصل و یک خاتمه (نشریه، ۲/ ۴۴).
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
در حبیب السیر (جزو سوم جلد سوم، ص ۴۳۲ و چاپ تهران ۴/ ۳۴۸) از انشاء معین زمجی با عبارت «ترسلی مشتمل بر منشآت و مناشیر و مکتوبات در میان مردم مشهور است» یاد شده است.
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
سرگذشت او در دیباچه روضات الجنات در هر دو چاپ تهران در ۹- ۳۳۸ خ و کلکته در ۱۳۸۰ق. ( = ۱۹۶۱م.) و ذریعه (۹/ ۱۰۷۶ و ۱۱۶۵) و فرهنگ سخنوران (۵۵۵) و مجلس (ش ۲۲۹۸) هست.
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
در فهرست دیوان هند (ش ۲۰۴۱) از ترسل او نام برده و نسخه‌ای نشان داده شده است. در آستان قدس (۷/ ۲۴۹) از ترسلی گمنام نام برده شده که همین منشآت زمجی است.
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
در فهرست بانکی‌پور (۱۱/ ۳۴/ ۱۰۹۸، گ ۱۴۶پ - ۱۵۳ر) از رساله قوانین همین اسفزازی یاد شده که محمد اسحاق هم آن را دیده و گفته است که آن همین ترسل است و به گواهی آغاز آن و وصفی که از آن در این فهرست شده است همین ترسل می‌باشد. پس چهار نسخه از این ترسل تاکنون میشناسیم.
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
منشآت دیگری میشناسیم به نام منشاء الانشاء (محتوی نامه‌هایی به پادشاهان هند و آق قوینلو و پادشاه روم و مشایخ و شعرا و نویسندگان و دانشمندان) گردآوری شهاب‌الدین احمد خوافی منشی (شاگرد مصنف) در میانه‌های ج۱/ ۹۳۸ق. از منشآت کمال‌الدین عبدالواسع نظامی ثانی هروی منشی و شاعر زمان ابوسعید در هرات (۸۶۳-۸۷۵ق.) و یادگار محمدبن محمد بایسنقر ( ۸۷۵-۸۶۸ق.) (یادگار میرزا) و سلطان حسین بایقرا (۸۷۸-۹۱۲ق.) (فرهنگ سخنوران، ۲۸۱؛ ذریعه، ۹/ ۷۰۲؛ مجالس النفائس، ۹۹و ۲۷۶) به نام خواجه حسن امیربیگ فرمانروای عراق (روضات الجنات ج۲ فهرست نام‌ها).
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
ترسل عبدالواسع دو نسخه دانشگاه (۲/ ۱۹ و ۲۸۰ ش ۸۶۲ در ۱۸گ و ش ۲۲۸گ، ۲۷۲-۲۸۸ مورخ ۸۹۲ق.) شاید جزوی از همین کتاب باشد. در ذیل مجمع الانشاء (نشریه، ۲/ ۴۷) نیز در منشآت ادبیات (ص ۴۵۱) وی جز عبدالواسع منشی قرن ۱۱ق. است (ادبیات ص ۴۴۹ است).
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
در حبیب السیر (۴/ ۱۵۱ و ۳۳۹) و دستور الوزراء (ص ۴۲۴) آمده که کمال‌الدین عبدالواسع نظامی پسر جمال‌الدین مطهر باخرزی منشی ترسلی به نام دو شاگرد خود خواجه کمال‌الدین حسین و خواجه رشیدالدین عبدالملک پسران خواجه قوام‌الدین نظام‌الملک خوافی که همه در ذق ۹۰۳ق. کشته شده‌اند ساخته است و او با خواجه مجدالدین محمد نزدیک بوده است. همین عبدالواسع مقامات مولوی جامی دارد.
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
نک: تاشکند، ۳/ ۲۸۷.
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
چنین است فهرست مطالب ترسل زمجی (دیوان هند، ش ۲۰۴۱؛ نسخه مورخ ۱ محرم ۱۰۸۱ق. و دو نسخه سنا و آستان قدس فیلم ش ۳۴۱۲ و ۳۴۷۲ دانشگاه)؛ مقدمه در شرف این فن و ذکر بعضی آداب کتابت و اوقات و امکنه و مقامات آن از هر بابت مشتمل بر دو فصل.
متن يادداشت
منشاء اول در مناشیر و احکا تفویض امور و مناصب و امثله و فرامین مطاعه علی حسب المراتب مشتمل بر سه فصل.
متن يادداشت
منشاء دوم در مکتوبات سلاطین و ایراد مکتوبات متنوعه محتوی بر صنایع عبارات و استعارات مخترعه مشتمل بر سه فصل.
متن يادداشت
منشاء سوم در جواب مکاتیب به طریق مرغوب و اسلوب غریب مشتمل بر سه فصل.
متن يادداشت
منشاء چهارم در انواع رقاع و مقدمات و ابداع اخوانیات متضمن صناع مستطاع مشتمل بر دو فصل.
متن يادداشت
خاتمه در ذکر بعضی رعایت گفتار و ایراد هر گونه لطائف آثار و بدیع اشعار.
موضوع (اسم عام یاعبارت اسمی عام)
موضوع مستند نشده
انشاء
سایر رده بندی ها
شماره رده
۳۱۸
س
س
مبدا اصلی
کشور
ایران
سازمان
کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
تاريخ عمليات
20121003
دسترسی و محل الکترونیکی
تاريخ و ساعت مذاکره و دسترسي
01-13572.pdf
اطلاعات رکورد کتابشناسی
نوع ماده
MF
کد کاربرگه
87856
اطلاعات دسترسی رکورد
تكميل شده
Y (بله)
