عنوان

بررسی علیت یا فاعلیت خداوند در هستی از منظر آیات و روایات

کد کشور

IR

شماره

پ۴۲۹

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

کشور محل نشر

IR

عنوان اصلي

بررسی علیت یا فاعلیت خداوند در هستی از منظر آیات و روایات

نام عام مواد

[پایان‌نامه]

نام نخستين پديدآور

/مهدی نصیریان اهور

نام ساير پديدآوران

؛استاد مشاور: محمد بیابانی

نام ناشر، پخش کننده و غيره

دانشکده علوم حدیث(قم)

نام خاص و کميت اثر

۱۷۴ص

متن يادداشت

چاپی

متن يادداشت

کتابنامه: ص۱۷۴ - ۱۶۹ ؛ همچنین به صورت زیرنویس

جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن

کارشناسی ارشد

نظم درجات

، کلام و عقاید

زمان اعطا مدرک

1388/09/25

کسي که مدرک را اعطا کرده

، دانشکده علوم حدیث(قم)

امتياز متن

عالی

متن يادداشت

علت عبارت است از آنچه وجودش، سبب پیدایش و نبودنش، موجب نیستی چیزی می‌گردد. فاعل به معنای تاثیرگذار در شی دیگر است. هریک از این دو واژه، دارای تقسیمات مختلفی هستند. در این پایان‌نامه به دو نظریه اشاره می‌شود: نظریه علیت و نظریه فاعلیت، علم الهی را سبب تام در تحقق موجودات می‌داند. مطابق این نظریه قدرت، اراده و مشیت الهی تابع علم و از جمله صفات ذاتی خواهند شد. علم پیشین الهی در این مکتب، با اختلافاتی روبه روست‌؛ به طوری که مکتب مشاء، علم حصولی پیشین خداوند را سبب تحقق عالم هستی می داند؛ در حالی که مکتب اشراق، وجود چنین علمی را انکار کرده، علم اجمالی خداوند به ذات فعالش را سبب این امر معرفی می کند. مکتب حکمت متعالیه نیز رای هردو گروه را اشتباه دانسته، وجود مرتبه موجودات به وحدت جمعی و علم خداوند به آن را سبب تحقق اشیاء قلمداد می کند. اختلاف در تلقی از علم خداوند به دیدگاه آنها از فاعلیت خداوند سرایت نمود، به نحوی که مشائیون، خداوند را فاعل بالعنایه، اشراقیون وی را فاعل بالرضا و پیروان مکتب حکمت متعالیه او را فاعل بالتجلی شمرده‌اند. نظریه علیت لوازم و آثاری همچون: نظام احسن بودن این جهان، وجود رابطه سنخیت میان تمام علت‌ها و معلول‌ها، فراگیر بودن تلقی صدور معلول از علت، پذیرش قاعده الواحد و وجود داشتن رابطه ضرورت علی میان تمام علت‌ها و معلول‌ها را در پی دارد. این لوازم ذکر شده با اشکالات عدیده‌ای روبه رو هستند، به همین جهت نمی‌توان به نظریه مذکور پایبند گشت. نظریه فاعلیت نیز علاوه بر علم، بر دخیل بودن اموری همچون‌؛ مشیت و اراده الهی پافشاری می‌کند. مطابق این نظریه، اراده و مشیت از جمله صفات فعل هستند. انکار قاعده الواحد، عمومیت نداشتن تلقی صدور از علت و کلیت نداشتن رابطه سنخیت میات علت و معلول از جمله لوازم نظریه فاعلیت است. مهمترین اشکال روبه روی این نظریه، راه‌یابی امکان به ذات خداوند است که می توان به آن پاسخ گفت. بهترین نظریه‌ای که بتواند چگونگی رابطه خداوند و موجودات دیگر را توجیه کند، همین نظریه فاعلیت است‌؛ زیرا با آیات و روایات هماهنگی و تناسب بیشتری دارد.

مستند نام اشخاص تاييد نشده

نصیریان اهور، مهدی

مستند نام اشخاص تاييد نشده

صادقی، هادی، استاد راهنما

مستند نام اشخاص تاييد نشده

بیابانی، محمد، استاد مشاور

کشور

ایران

سازمان

کتابخانه دانشگاه علوم و قرآن حدیث

شماره بازیابی

P،/۴۲۹،پایان‌نامه

وضعیت فهرست نویسی

نمایه‌سازی قبلی

فرمت انتشار

p

نوع ماده

TF

پیشوند ISBD اعمال شده است

1

سطح دسترسي

a

تكميل شده

Y

تكميل شده

Y