عنوان

تحلیل مسئله شر ادراکی از منظر ملاصدرا

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

عنوان اصلي

تحلیل مسئله شر ادراکی از منظر ملاصدرا

نام نخستين پديدآور

غلامحسین خدری

محل نشرو پخش و غیره

تهران

تاریخ نشرو بخش و غیره

بهار و تابستان/1393

نام ناشر، پخش کننده و غيره

دانشگاه پیام نور

متن يادداشت

بخشی از آنچه در این دنیا به فهم و تجربه انسان درمی آید ملائم طبیعت وی نیست. از سویی، استدلال و باور به وجود خداوند حکیم، قادر و عادل مطلق برای متألهان از جمله امور انکارناشدنی است. مسئله شر در دوران معاصر بیشتر حاصل صورت بندی گزاره هایی است که خمیرمایۀ اصلی آن ها برگرفته از همین دو جنبه فهم و تجربه انسانی است. منطقاً و به لحاظ تاریخی پیش از چنین صورت بندی نوعی ناسازگاری در این دو جنبه به نظر می آمده که متألهان و فلاسفه را به تأمل واداشته است، چراکه با نظر به عالم، خصوصاً درد و رنج (شر) در عالم و مخلوق خدای حکیم و قادر و عادل مطلق دانستن آن، به طور طبیعی و در بدو امر ناسازگاری دیده می شود و پرسشی مطرح می شود مبنی بر این که چگونه است که چنان خدایی چنین عالمی را خلق کرده است؟ملاصدرا برای حل مسائل ناشی از این ناسازگاری به دو رویکرد (در دو ساحت مابعدالطبیعی و ادراکی) متوسل شده است. در رویکرد نخست، مبنای او نظر به عالم به نحو ماتقدم و تحلیل مسائل به طور مابعدالطبیعی است؛ یعنی همچون اسلاف خود به بحث از عدمی بودن شر و ... می پردازد، اما او در رویکرد دوم تجربه را مقدم می کند که نتیجه آن پذیرش وجود شر ادراکی (درد، رنج و ...) و حل مسئله شر با این ابتداست. از نظر وی راه حل این است که شرور ادراکی را حقیقتاً شرور بالذات و علاوه بر آن شرور مضاعف بدانیم و با تأکید بر این معنا، به جای توجه به مخلوق بودن عالم، به دستگاه ادراکی مدرک توجه کنیم.

عنصر شناسه ای

مسئله ادراکی شر;شر;ملاصدرا;

تقسیم فرعی موضوعی

شرور وجودی;خیر ( خیر و شرّ );عدمی بودن شرور;شر مضاعف;شر اخلاقی;شرور طبیعی;تقابل عدم و ملکه;

مشخصه منبع قراردادي

نوع ماده

مقاله;